Hoe motiveer ik mijn personeel?

Hoe motiveer ik mijn personeel? Die vraag is bij mij blijven hangen en de speelt de laatste tijd een grote rol in mijn werk. Het is een vraag waar veel leidinggevenden mee worstelen. Niet voor niets, want over het concept motivatie is nog weinig kennis voorhanden, terwijl iedereen het ermee eens is dat een goede motivatie belangrijk is voor het welzijn van de medewerkers en de prestaties van de organisatie.

De vraag legt een probleem bloot, namelijk: ‘Er is iets mis met de motivatie van mijn collega’s’. Je kunt jezelf afvragen waar deze aanname vandaan komt. Hoe weet je of je personeel wel of niet gemotiveerd is? Heb je gegevens waarop je deze aanname kunt baseren? En weet je bijvoorbeeld welke soort motivatie bijdraagt aan een succesvollere organisatie? Anderzijds kun je jezelf ook afvragen hoe het komt dat jouw werknemers niet gemotiveerd zijn of overkomen.

Vreemd eigenlijk. Bij de start van een nieuwe baan gaat het allemaal nog goed. Ik ken geen enkele werknemer die ongemotiveerd bij een organisatie gestart is. Je hoort mensen niet zeggen: ‘Balen joh, ik ben aangenomen en ik start volgende week. Integendeel. Ook heb ik nog nooit een HR-medewerker gesproken die zei: ‘Nou, vandaag heb ik toch een persoon aangenomen die ongemotiveerd is. Ben benieuwd wat het gaat worden.’ Kennelijk starten we heel gemotiveerd aan een baan en raken we onze motivatie in veel gevallen met de jaren (deels) kwijt.

Natuurlijk hebben we hiermee nog geen antwoord op onze vraag. Ik zou je daarom de volgende uitdaging willen voorleggen. Stel, je verandert de vraag van: ‘Hoe motiveer ik mijn personeel?’ naar  ‘Hoe zorg ik ervoor dat ik weet wat mijn personeel motiveert en wat hen demotiveert?’ Immers als je deze inzichten hebt, kun je er ook wat aan doen.

Hoe gaaf zou het zijn als mensen, 10 of 20 jaar nadat zij in dienst kwamen, nog steeds dezelfde soort motivatie ervaren als bij de start. Bij Arpa hanteren we de tegelwijsheid: ‘Ga kijken, toon respect en vraag waarom’. Een van de eerste stappen die je kunt zetten om de motivatiegraad bloot te leggen is door in gesprek te gaan met jouw collega’s op de werkvloer. Vragen stellen. Enkele tips om dit op een gerichte manier te kunnen doen.

Echte, gezonde motivatie ontstaat wanneer mensen keuzevrijheid ervaren op hun werk, wanneer zij de optimale mix ervaren tussen hun vaardighedenniveau en de uitdaging die zij oplossen én wanneer zij het gevoel hebben dat de sfeer in het team positief is. Je kunt dus vragen waarover zij meer keuzevrijheid zouden willen hebben. Misschien willen ze meer invloed uitoefenen in hoe ze hun werk uitvoeren, over hun werktijden of de criteria waaraan hun werk moet voldoen.

Ook kun je vragen of je werknemers zich genoeg geprikkeld voelen tijdens hun werk óf dat zij juist een té grote uitdaging voor hun kiezen krijgen. Het kan zo maar zijn dat werknemers te weinig uitdaging vinden in hun werkzaamheden, waardoor waardevolle energie verloren gaat. Anderzijds kan er gewoonweg teveel gevraagd worden van de medewerkers, met alle gevolgen van dien.

En misschien wel de belangrijkste vraag die je kunt stellen is: ‘Ervaar je de werkrelaties die je aangaat als positief? De sfeer op het werk is uitermate bepalend voor de mens. We zijn groepsdieren. Wanneer mensen langdurige positieve relaties kunnen aangaan op hun werk, dan heeft dit een bijzonder versterkend effect op hun motivatie.

Dus hoe motiveer ik mijn personeel? Ga het eens vragen!

Remy Soeters studeerde Toegepaste Psychologie en werkte bij Arpa aan een meetinstrument voor motivatie op de werkvloer.