Succesvol samenwerken? Verander ‘moeten’ in ‘willen’

Een heerlijk zesgangendiner verzorgen met kerst, iedereen een gang. Een vakantie met vrienden plannen. Het vervoerschema voor de uitwedstrijden van de voetbalclub. Een broer, zus of vriend helpen verhuizen. Iedereen pakt wat op en draagt zijn steentje bij, die ene uitzondering daargelaten. Niet omdat het moet, maar omdat we dat graag willen. We willen samen voor een succes zorgen.

Hoe anders is dat vaak in werksituaties. Bij de projecten waar ik kom, zie ik vaak veel gedoe. Mensen moeten een planning halen en ervaren veel druk en frustraties. Er zijn escalatievergaderingen nodig om de boel recht te trekken. Terwijl er ook daar samen aan succes wordt gewerkt. Wat is er dan anders?

Het verschil is één woord. De taken in ons privéleven ‘willen’ we doen. In veel werksituaties hebben mensen echter het gevoel dat ze hun taken ‘moeten’ doen. En ‘moeten’ heeft effect op de manier waarop ze vervolgens deze taken oppakken en uitvoeren. Als mensen taken als opgelegd ervaren, voelen of nemen geen verantwoordelijkheid. Vaak is hun (interne) reactie: “ik heb er niks over te zeggen gehad, dus ik doe wat ik moet doen. Als het niet lukt, is het niet mijn schuld.”

Op het moment dat een project onder druk komt te staan doordat zaken niet helemaal lopen zoals gepland, ontstaat er dus ook een negatieve stemming. Mensen gaan wijzen naar elkaar en krijgen het gevoel dat ze afgerekend worden. Dat is niet bevorderlijk voor de stemming en zorgt dat mensen afhaken.

Bij die privé ‘projecten’ voelen we ons meestal wel verantwoordelijk. Als jij degene zou zijn die het dessert verzorgt, dan ga je voor het lekkerste dessert. Bovendien als je teamgenoot onverhoopt toch een keer niet kan rijden naar de wedstrijd, neemt iemand anders het graag over. En we zetten zelfs moeiteloos een stapje extra. Bij een verhuizing is er altijd wel iemand, die voor de worstenbroodjes en pils zorgt. Hoe kun je ervoor zorgen dat in werksituaties ‘moeten’, ook ‘willen’ wordt?

Verbondenheid is het sleutelwoord. Bij sommige taken is onze betrokkenheid als vanzelf hoog. De privéprojecten vinden we vaak ‘gewoon leuk’ om te doen. Meestal omdat we er goed in zijn, zelf kunnen bepalen hoe we het aanpakken en omdat we ons verbonden voelen met de mensen voor of met wie we het samen doen. Dan is er sprake van intrinsieke motivatie. Dat ervaren mensen ook zo in hun werksituatie. Daarom is het net zo belangrijk om aandacht te besteden aan de onderlinge verbondenheid van een team, als de vakkennis en vaardigheden en zelfstandigheid van de professionals individueel.

Verbondenheid creëer je niet even door een team op training te sturen. Het ontstaat in de loop van de tijd en groeit als je er samen aandacht aan besteedt. Dat weet René Breman van Breman Installatiegroep maar al te goed. Is er ruimte voor de mens achter de professional en wat er in iemands leven speelt? Helpen jullie elkaar, ook als is het niet per se je taak? Wordt iedereen gezien en gehoord?

Goed om eens na te gaan hoe jullie dat doen binnen jouw bedrijf? Hoe ervaar je dat zelf? En hoe beleven je collega’s dat? Maak eens een kwartiertje tijd om het met een bak koffie hierover te hebben. En wie weet, wordt het werk er zo al een beetje minder ‘moeten’ van.

Jan-Dirk van de Laar blogt als expert voor installatie.nl waar dit blog op 18 februari verscheen.